Ocean Conservation Expedition: September 15-17
Iqummattialilaurivugut kajjaaqnattiaqtumut siqiniq saqilisaaqtillugu innaruqaqtunit tariup imangata qanigijanganit Rocky Corner Grand Manan Qikiqtanganit, paqnakpallialiritluta qanuiliugaksattinnut. Sivulliqpaaq ullaanganit, piliriqatigiingujut tariup imanganiippaktunit umajunit, ilaqaqllutik Wolastogey miutaq makkuktuq, mikigiaqvingit lobster pijaqtulilauqmagit unnunganit imaanualauqtangit. Pijunnaqsililauqmata, tisamaujuqtunit lobster nit, umiaqjuaqmuaqtaullutik pilirianguniaqmata masaugaluaqtillugu qaujisaqvigijangat. Ullaalimaaq katiqatiqalauratta BEAHR pilimmaqsaqtiujumit imaqmiutaliriniq umajunginnitlu amma suruittailimaniqmit, pilirijigilauqtavut Mal taikangaaqsimajuq ECO Kanata, igluqjuaqutinganit umiaqjuaq. Uattiarungukanniqtillugu, turaalilaurivugut kisaqvigijaqtuliqllutigut Niginganiittuq Southern Wolf Island Preserve Qikiqtaq, pisurajagvigilauqtavut qaumaqutiqaqvialuaanut takuksauvaktuq tariup imanganit amma qimiquvallialauratta kisuungmangaata umujut ullivigjuaqnirivaktanganit/tinivigjuaqnirivaktanganit. Pijunnaqsililauratta sivulliqpaaritlugu ilinniarutigitlugulu suruijunnaqtuq Green Crab nguniraqtaujuq.
Unnuksauliqtillugu saqittuqaqjuumilauqmat quvianaqllunilu! Mackie amma Richard Campobello Qilaluganit/Aqvit ikajuqpaktut piliriqatiingujut ilaulilauqmata uvattinnit umiaqjuamit Polar Prince Sikusiuti amma quviasuqatigitlutigut unikkaakatakllutiglu ikajuqattaqniqmingnit qilalugat/aqviit matiktaqattaqtunit. Taakkua qilalugat/aqviit matiktaqattaqtunut piliriqatigiit ikajuriaqattaqtut 10-15 amisuutigijunit arraagutamaat tamaani Atlantic imaqutinganit. Mackie amma Richard nunaliqaqmatik Campobello Qikiqtanganit iqalukgasuktiuqattaqtut iqanaijaaritlugulu.
Isumagijarali Imaqmiutaliriniq Sapumminasuaqniqmut Naniinnirijangit isumagijaksattiavammarialuk […] qanuiqujinginniqmut tamainnik iqaluliriniq, qanuiqunagulu tariutta imaqutinga. Isumagijara piliriarijariaqaliqtavut Imaqmiutaliriniq Sapumminasuaqniq Naniinningit. Ilaagliilaak, [una tariup imanga] pitaqainnaujaqninganut umajuqtaqattiaqninganutlu amma isumajunga kingummut qimirutlunga ukiugasait ukua uugait siliktuutiulauraluaqmata tamaani tikitaugatta Cabot mut… suruiliqtavutli tariup imaqutinga, isumagijara ajurunniiqsakanniriaqaliqtugut, atuutiqattiaqniarasugijara. Qimirutlugu iqalugasuktiullunga, asiujiniarasugijunga iqalungitlunga arraagunut tallimanut, tauvangna iqalugasugvigijunnanginnakku kisiani [isumagijarali ] kisutaaqniaramali arraagut avatit tallimatlu aniguqpata, amma ingutariniaqtakkalu – Mackie Greene, Campobello Qilalugat/Aqviit Ikajuqti mattiktaqattaqtunut
Pianikpallialilauqtugut ullurijattinnit siqiniq nipiliqlittlugu zodiac sikusiutinganit qimirukatalauqlluta ‘kuugijanganit’ taikani Head Harbour amma qaujigiaqsinnaat lobster lirijiit qajariaqutinga kisaqsimatluta taikani. Qeriianik, Nakturalingnit amma tuluganik qangatakatalauqmata qulittinnit nanisivallialutalu taqsattiariktunik piruqtuviniqnit ammalu itiujaqauqtunit imangani tulaktaqviqaqtunit amma ataaniitunitlu imangata aulaninganit.
Qaukpanguqtillugu, ulaarumitaqtilluta, takulilaurivugut Aqvingmit pingasuulutik saliaqpallialauqtut umiaqjuamit ingiravallialiqtilluta uangnamut turaaliqtillutigut Musquash Estuary Imaqmiutanit Sapujjijiit Inigijangannit (MPA). Katitumalauraluaratta ullaanganit tusaqtitaujariaqaqnittinnut qanuiliuqniaqtattinnut “saniqutitaulauratta aqvinut” (Saniqutllugit piliriarijaksavut)! Niglasukaluaqtillugu anuringa, amisut kikkutuinnait qungiaqtuinnaulilauqtut aqvinit takujjaangiluamuujavut qungiaqtitaulilauratta.
Ajurutigililauqmijavut, niglasuktuaaluuninganut anuringa tukisinaqsilauqtuq ingirajunnajjaanginnatta zodiac kut. Ilangit, igluqjuaqatimiililauqtut sungaujaliritlutik Alanna lu asingit piliriqataukannililauqtut BEAHR pilimmaksakannirasualiqllutik ilinniaqnikkut. Una uqausiujuksaulauqtuq qanukkanniirutiksakkanniujunnaqluni apiquti “Kia nangminiringmagu tariup imanga? Nangminirijaujunnaqpa Tariup Imanga?” qaujinasuaqpalliagattigut ajuqnarutingit qanuiliurutilimaattiangitlu amma iqaluliriniq. Asuilaak uqautijauttialilauqtugut tukisititaullutalu qanulimmaattiaq nangminiq uvattinnit pisimattiariaqaqnittinnit ammalu nunaliqutigijattinnit una Ken Paul, uqaqtimmariujuq, kiggaqtuiji, amma tukisinasuaqtimmarik iqanaijaariqattaqmigamiuk tariup imangata qanuiliurutilimaattiangitnit amma iqaluliriniqmit.
Unnunganit nirianiksimaliqtilluta ilaatigut sigjalialilauqtugut saniriaqtuqlluta amma nalugumalluta, amma asivut puktalaaqtunit katiqsuijjutiqaqllutik pinasualilauqtut auktajuuralaaqaqmangaat puktajunit Shayelin amma Aiden, iqanaijaqtiujut ACAP St John mit. Atulauqtangat katiqsuijjutigijangat qaujisagaksanginnit amma piliriariniaqtamingnit qaujisaqvigijanginnit qanuittunit auktajuuqtaqauraluaqmangaat mikittuutinit tamaani sapummijausimajuup inigijanganit.
Ullaanguliqtillugu, taima ulinniaqmijuq isumagitlugu, zodia kut ingiralilauqtugut Musquash kuungagut. Musquash Kuuktaqauqvigijanga tariup imanganganut Imaqmiutanit Sapummijausimajuuq inigijanga qassiinnakuluuliqmata MPA ngujunit saqititausimaliqmat Atlantic mit. Tikiraqviulauqsimatillugu nunataarasuaqtunit, 85% angitigijumit kuuktaqauqvigijanga tariup imanganganut amma kuuqaqvigijangitta ulliviuqattaqningitlu tamaani Bay of Fundy asijjititausimaliqmat uvaluunniit suruqtaulluni, ajjiungijjutigijanga. Umajuqauvigijaungmat qanuittutuinnanit qanuingitlunilu atuutiqattiarutigijanga maannaujuq. Taakkua umajut saqisimangmata kuuktaqauqvigijanga tariup imanganganut amma kuuqaqvigijangitta ulliviuqattaqningitlu tamaani niqiqaqtittingmata taimanganituqaq kikkutuinnanit. Una imaqmiutaujut avatirijangat tukiqattiaqtuq kikkulimaattianut taimanganit tamanna inigijanga.
Isumagitlutigut salumatittiqataujumalluta Silaqjualimaamit Tariup Imanganit Salumatittiniq Ullunganit sanilauqtugut taikani Black Beach Sigja Siuraqaqvigijanganit Musquash mit. Alianaigilauqtavut saniqtaqattialaungimmat, atuutigijaksarijanga pijjutigitlugu MPA nguninganut! Sigjamiilauqtugut Siuraqaqtumit aniiqvigitlugulu quviagitlugu, qimirutlutigutlu ulivigjuaqattaqnirijangit, nanisitlutalu umajunit tariuqmiutanit tinisimanirijanginnit, amma katiqsuilauqtugut Green Crab nguniraqtaujut amma qiqquanit.
Ingirasivallianialiqtilluta St John mut, piliriqatigijatta ilangit katiqsuijjutimingmut katiqsuikannilauqtut auktajuuralaaqtaqaqmangaat zodia kut. Ilangit umiaqjuamiilauqtut amiaqsillutik amma pianigasuaqllunijjuk BEAHR pilimmaksarutigijangit. Sivumulauqtugut Saint John mut kisaqtaqvinganut kajjaaqnattiaqliqtillugu amma taqsattiavallaaluuliqlluni siqiniq ummuliqtillgu. Ikajuqtaulauqtugut kalikattaqti umiaqmut naukuuriaqaqnittinnut amma sivuliqtiqalauqtugut aqutimut ikimaqataujumit ikajuqtigitlutigut naukuurasuariaqaqnittinnit kisaqviginiaqtattinnut amma kisattiaqniaqmat umiaqjuaq. Tavvauvutiiqattautinialiqtilluta, Loretta amma Shianne tunniqusiaqtittilauqtut umiaqjuakkut qaujisaqniq sivuliuqtimut Geoff mut amiaqsimajumit qilaut amma aqvinguaq amiaqsimajumit piliriariinaqtamingnit umiaqjuaqmiiqatautillugit. Ikpingnattialauqmat aullaqnialiqtut-ilaujjaarunniiqtunut umiaqjuamit. Maanna, angiraqnialiqmata unikkaaksaqattialiqlutik, puigulauqsimajjaarunniiqmagitlu, pijumaniqattiakanniliqlutiglu, amma nutaanik pijjutiksaqakanniqnialiqmata iqanaijaarilunijjuk tariup imanganit qanuiqujinginniqmut.
Sikumit Ilinniaqtiujut pitaqarajangimmata ullumi
unaullatuaqmat Geoff Green uqarunnaqtunga
tukisillungalu ikajuqtiqaraluaqtutit Kisiani una piliriarijaksaq
pitaqarajalaungimmat nanisillatualauqmat taanna
Piliriarijatit atuutiqattiaqtut amma amisut ilausimaliqmata
tamaunga nakituinnattiaq kikkutuinnattiallu
iliqusiqatigiingittuniugaluaq amma tamaanilu
nunaqjuaqmiutaujunit Amisuugaluaqtillugit
katisimaliqmata Tinisisimaliravit angijuaalungmit
ilinniaqtanginnit amma quviasuttiaqllutik
Umatilimaannutukpirusuktunga uqattiaqtungalu tamaittinnut
Woliwon piliriarijalimaatit uvattinnut tamaittinnut!
– Lindsay Davidson of St Mary’s First Nation
Qimirujunnaqtutit umiaqjuakkut qaujisaqniq makpiqtuganga naqitlugu una here.